İSTANBUL (İGFA) – Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu (SHMYO) Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı, Çevre Sağlığı Programından Dr. Öğretim Üyesi İnci Karakaş bilinçli su kullanımı kültürü hakkında bilgi verdi.
1,4 milyar insan yeterli içme suyuna ulaşamıyor
Dr., yaşamın temel kaynağı olan suyun aynı zamanda insan vücudunun da önemli bir kısmını oluşturduğunu kaydetti. Öğretim Üyesi İnci Karakaş, “İnsanların ihtiyaçlarını karşılamak ve ekosistemin sağlığını korumak için suya ihtiyaç var. Ayrıca dünyamızın 3/4’ü sudan oluşmaktadır. Bu suların yalnızca yüzde 2,5’i kullanılabilir tatlı su kaynağıdır; 1,4 milyar insan yeterli içme suyuna ulaşamıyor. Yeterli içme suyuna ulaşamayan insan sayısının 2050 yılında 3,76 milyara çıkabileceği tahmin ediliyor. Tüm canlılar için değerli olan su kaynakları, suyun bilinçsiz kullanımı nedeniyle azalıyor. “Hızlı nüfus artışına bağlı olarak doğal su kaynakları ve kişi başına düşen su azalıyor.” söz konusu.
Temiz suya erişimde sıkıntı yaşamamanın yolu ise su tasarrufundan geçiyor.
Ülkemizin su kaynaklarını doğru kullanması gereken ülkeler arasında yer aldığını vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Su tüketimi bilinçli olarak sağlanmazsa su sorunları yaşanacak ve temiz suya erişim zorlaşacaktır. Saf suya ulaşılamadığı takdirde salgın hastalıklar meydana gelebilir. Bu sorunu önlemenin yolu ise su tasarrufundan geçiyor. Sürdürülebilirlik, su tasarrufu ile doğal su kaynaklarının korunmasıyla sağlanır. Dünyada kişi başına düşen tatlı su kaynaklarının azalmasıyla birlikte ekolojik sistem için büyük bir risk söz konusu olup, sürdürülebilir su yönetimi ile bu kaynaklar korunabilir. Temiz bir çevre ve sağlıklı bir gelecek yaratılabilir.” açıkladı.
Çocuklara okullarda su tasarrufu öğretilebilir
Dr. ayrıca bireylerin suyun verimli kullanımı ve tasarrufu konusunda bilgilendirilmesi gerektiğini kaydetti. Öğretim Üyesi İnci Karakaş şöyle devam etti:
“Toplumda su ve su kullanımının önemi konusunda eğitimler verilerek ailelerin ve gençlerin bilinçlendirilmesi gerekiyor. Okullarda çocuklara yönelik su kullanımıyla ilgili oyunlar hazırlanarak su tasarrufu öğretilebilir. Su tasarrufu ve su tüketimi ile ilgili broşürler hazırlanabilir. “Ayrıca su tüketiminin göstergesi olan su ayak izi hakkında da bilgi verilmesi gerekiyor.”
İşyerlerinde bilinçli su kullanımına yönelik uygulamalar…
İş yerlerinde bilinçli su kullanımı amacıyla bilinmeyen su sızıntılarının giderilmesi, geri dönüştürülmüş su kullanılması ve yağmur suyunun toplanması gibi uygulamaların yapılabileceğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Sensörlü muslukların kullanılmasıyla su tasarrufu sağlanabiliyor. diş fırçalama, el yıkama gibi uygulamalarda. Ayrıca su tasarruflu musluğun ucuna yerleştirilebilecek perlatör kullanılarak yüzde 90’a varan su tasarrufu sağlanabiliyor.” söz konusu.
Tarımda yanlış sulama işlemleri nedeniyle doğal kaynak suları israf edilmektedir.
Dr., tarımda bilinçli su kullanımı amacıyla toprakta damla sulama veya ilaçlama sistemlerinin kullanılabileceğini kaydetti. Öğretim Üyesi İnci Karakaş, “Sulama yanlış yapıldığında önemli miktarda doğal kaynak suyu israf ediliyor. Su tasarrufu amacıyla geliştirilen akıllı sistemler ile topraktaki nem seviyesi ve hava koşulları takip edilerek ihtiyaç duyulan su miktarı belirleniyor ve sulama işlemi otomatik olarak gerçekleştirilebiliyor. Tarımda kullanılabilecek su sensörleri aracılığıyla topraktaki nem düzeyi ölçülerek sulama için doğru zaman belirlenebilir. Bu sayede tarımda su tüketimi azaltılır ve su kaynakları korunur. Ayrıca topraktaki suyun tutulması ve erozyonun önlenmesi için eğimli alanlarda teraslama yapılabilir.” Şeklinde konuştu.
Evde bilinçli su kullanımı için neler yapılabilir?
Evlerde bilinçli su kullanımı amacıyla su tasarruflu ev aletlerinin tercih edilebileceğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Çamaşır ve bulaşık makineleri tam dolu olmadan çalıştırılmamalı. Duş süresi kısaltılmalı ve su israfının önüne geçilmelidir. Bahçe sulamasında akıllı sistemler kullanılmalıdır. “Meyve, sebze yıkamak, diş fırçalamak gibi günlük aktiviteler sırasında su israf edilmemelidir.” söz konusu.
Sanayi dallarında yağmur suyu hasadı ve atık su geri dönüşümü yapılabilmektedir.
Endüstriyel alanlarda su kullanımının mümkün olduğu kadar azaltılmasıyla endüstriyel atık suların arıtılabileceğini belirten Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Arıtılan su, tesis içerisinde soğutma suyu, proses suyu ve kazan besi suyu olarak tekrar kullanılabiliyor. Ayrıca yağmur suyunun toplanması, atık suyun geri dönüşümü, daha az su tüketen veya kuru proseslerin tercih edilmesi, kimyasal kullanımının azaltılması, yıkama ve durulama proseslerinin optimize edilmesi, soğutma amaçlı soğutma kulelerinin kullanılması ve buhar geri kazanımı ile verimli su kullanımı sağlanmaktadır. “Bu tür önlemlerle daha az su kullanılacak, daha az atık su oluşacak ve arıtma sırasındaki güç tüketimi de azaltılabilecek.” diye ifade etti.
